Jednym z głównych celów działalności jednostki gospodarczej jest osiąganie dodatniego wyniku finansowego. Rezultat prowadzonej działalności w przypadku firm zobowiązanych do prowadzenie pełnej księgowości zaprezentowany jest w rachunku zysków i strat. Jest to obligatoryjny element sprawozdania finansowego, który prezentuje wyniki przedsiębiorstwa w każdym z jego segmentów działalności.

Przychody i zyski oraz koszty i straty dzieli się na cztery obszary:
– działalność operacyjna,
– działalność operacyjna pozostała,
– działalność finansowa,
– wynik zdarzeń nadzwyczajnych.

Dzięki temu jednostki zainteresowane analizą wyników jednostki gospodarczej mają możliwość oceny, który z segmentów działalności gospodarczej w największym stopniu wpłynął na osiągnięty wynik finansowy.

Metody sporządzania rachunku zysków i strat:
– metoda porównawcza,
– metoda kalkulacyjna.

Różnica między tymi metodami pojawia się w przypadku prezentacji kosztów z działalności operacyjnej jednostki gospodarczej. Wariant porównawczy prezentuje koszty według układu rodzajowego z kolei wariant kalkulacyjny według układu funkcjonalnego. Wzoru sprawozdań przedstawione są w załączniku do ustawy o rachunkowości.

Wymogi formalne dotyczące rachunku zysków i strat:

• określenie podmiotu, dla którego jest sporządzany,
• określenie roku obrotowego, którego dotyczy,
• data sporządzenia sprawozdania,
• podpisy osób, które odpowiedzialne są za gospodarkę finansową jednostki,
• dane liczbowe zaprezentowane w określonym porządku oraz układzie.

Rachunek zysków i start zawiera istotne informacje dotyczące rentowności (zyskowności) jednostki gospodarczej. Sporządzany jest metodą drabinkową, od każdego przychodu z danego segmentu działalności odejmowany jest towarzyszący mu koszt.